11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Mehmet Akif'in Manzumeleri (sayfa 179-180)

SAYFA 179

c. Okuduğunuz eser manzum olarak yazılmasına rağmen olayların hangi anlatım türüyle ifade edildiğini açıklayınız.

Eser manzum olarak yazılmıştır. Olaylar öyküleyici anlatım türüyle ifade edilmiştir. Öyküye benziyor.

ç. “Küfe”deki olay, kişi ve mekân nasıl bir bütünlük sağlıyor? Açıklayınız.

Küfe şiirinde yoksulluk ve çaresizlik teması işlenmiştir. Olay, babası ölen Hasan’ın çalışmak zorunda kalması, anlatıcının bu durumu gözlemlemesidir.   Mekân eski ve bakımsız bir sokak; kişiler yoksul ve sahip­siz insanlardır. Şiir, bu bakımlardan tam bir bütünlük halindedir.



3. a. Metindeki olay, halkın yaşayışını yansıtmakta mıdır? Nedenini belirtiniz.

Metindeki olay, o dönem toplumundaki sefaleti ortaya koymaktadır.. O dönemde İstanbul'un zenginlerinin yaşadığı hayattan farklı olarak kenar mahallelerde sefalet hayatının olduğunu canlı bir şekilde yansıtmıştır şair.

1. Kişiler, toplumun hangi kesiminden alınmıştır?

Kişiler toplumdaki sıradan insanlardır.

1. Mekân fakir, gariban halkın yaşadığı bir mekân mıdır? Açıklayınız.

Gariban halkın yaşadığı mekandan bir kesit alınmıştır. O dönemde İstanbul’da Beyoğlu, Çamlıca, Beykoy gibi semtlerin dışında kalan mahalle ve sokaklarda yaşayan halkın sefaleti gözler önüne serilmiştir.

4. Metnin temasını belirtiniz.

Yoksulluk, çaresizlik



5. Metindeki iletilmek istenen düşünceye katılıp katılmadığınızı nedenleriyle açıklayınız.

Kendiniz cevaplandırınız.



6. Metinde işlenen sosyal problemi defterinize yazarak eserin oluşma (yazılma) amacını belirtiniz.

Metinde yoksulluk ve adaletsizlik, sosyal problem olarak verilmiştir.



7. “Küfe” adlı metnin, yazıldığı dönemdeki sosyal yapı ve düşünceyle ilişkisini açıklayınız.

İstanbul’un bir bölümünde lüks hayat yaşanırken kenar mahallelerde yoksulluk ve sefaletin yaşandığını, bunun adaletsizlik olduğunu ortaya koymaktadır.

8. Okuduğunuz metnin hangi gelenekle yazıldığını belirtiniz.

Metinde bir sosyal adaletsizlik yansıtılıyor. Toplumsal bir konu işlenmiş. Bu Tanzimat’la birlikte edebiyatımızda görülmeye başlanan bir durumdur. Bu bakımdan Tanzimat geleneğine bağlıdır desek de dilinin Tanzimatçılara göre daha sade olması halkın sefaletini yansıtması bakımından Milli Edebiyat geleneğini yansıtıyor. Şiirin aruz ölçüsüyle yazılması ise Milli Edebiyat geleneğine uymamaktadır.

9. a. “Küfe” adlı metnin yazıldığı dönemle ilişkisini tartışınız. Ulaştığınız sonucu sözlü alarak ifade ediniz.

Şiir, yazıldığı dönemin sosyal yapısını yansıtmaktadır. Halkın konuşmalarına yer verilmiştir. Bu yönüyle de dönemini yansıtır.

b. Metnin yazılış amacını söyleyiniz.

İstanbul’daki yoksulluğu ve sefaleti gözler önüne sermek amacıyla yazılmıştır.



10. a. Okuduğunuz metinden ve daha önce edindiğiniz bilgilerden yararlanarak şairin fikrî ve edebî yönüyle ilgili düşüncelerinizi aşağıya yazınız.

Mehmet Âkif Ersoy’un fikrî ve edebî yönü



b. Mehmet Âkif in yaşam tarzını, düşüncelerini, hayat felsefesini şiirine nasıl yansıttığını açıklayınız.



SAYFA 180

YORUMLAMA-GÜNCELLEME

1. Manzumenin kahramanlarından Hasan’ın tepkilerini doğru bulup bulmadığınızı nedenleriyle birlik­te açıklayınız.

Hasan’ın küfeye kızıp küfeyi tekmelemesini doğru buluyor musunuz? (Cevaplayınız.)

Hasan’ın anlatıcıya tepkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Hasan’ın hamallık yerine okumak isteyişini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bütün bunları göz önünde bulundurarak Hasan’ın tepkilerinde haklı olup olmadığını söyleyiniz.



2. Manzume ve şiir arasında bulunan farkı belirtiniz.

Manzumede bir olay vardır. Şiirde ise duygular ya da düşünceler yer alır. Manzume öyküleyici anlatımla yazılır. Olay, kişi, yer ve zaman unsurları bulunur. Şiirde ise dilin şiirsel işlevi kullanılır, yerine göre mecazlı, sanatlı anlatıma yer verilebilir. Şiirde anlatmaya dayalı metinlerde yer alan unsurlar bulunmaz.



ETKİNLİK 5

Aşağıdaki etkinlikleri yaparak Millî Edebiyat Dönemi şiiri ile ilgili çıkarımlarda bulununuz.

a. Millî Edebiyat Döneminde incelediğiniz şiirlerden Ahmet Haşim’in “Merdiven” şiirini, Ziya Gökalp’ın “Vatan” şiirini ve Mehmet Âkifin “Küfe” sini şiir tarzları ve söyleyiş biçimleri açısından karşılaştırınız. Ulaştığınız sonuçları sıralayınız.

	Merdiven	Vatan	Küfe
Şiir tarzı	Aruz ölçüsüyle yazılmış.	Hece ölçü­süyle ve dört­lük nazım birimiyle yazılmıştır.	Aruz ölçüsüyle yazılmış. Bentler halinde aa bb cc şeklinde uyaklı. Uyak düzeni bakımından mesneviye benziyor.
Söyleyiş biçimi	Ses ve an­lam ahengine dayanır.	Destansı ve coşkulu bir anlatım ve söyleyiş özel­liği vardır.	Ölçülü, uyaklı ama öykü anlatır gibi okunur.

b. Aşağıdaki kutucuklarda bulunan şiir türlerini ve temsilcileri olan şairleri doğru şekilde eşleştiriniz.