11. Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Şiir ( Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa 161-163

11. Sınıf Edebiyat Kitabı Cevapları (Biryay-2013) Milli Edebiyat Döneminde Şiir ( Coşku ve Heyecanı Dile Getiren Metinler) Sayfa 161-163

IV ÜNİTE: MİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ

3. Coşku ve Heyecan Dile Getiren Metinler (Şiir)

SAYFA 161

HAZIRLIK

1.      Sizce şiirde her tür duygu, düşünce, bilgi aktarılabilir mi? Açıklayınız.

Bu şiir anlayışlarına göre değişiklik gösterebilir. Kimileri şiir bilgi aktarma yeri değildir düşüncesiyle hareket ederek şiirin duyulmak, hissedilmek için yazıldığını söyler. Kimileri şiirle düşüncelerini aktarmayı amaçlar. Genel olarak baktığımızda şiirde her türlü duygu ve düşüncenin, dil şiirsel işlevde kullanılarak aktarılabileceğini söyleyebiliriz. Sizler farklı düşünüyor olabilirsiniz. Bu konuda kendi düşünceniz neyse belirtebilirsiniz.

2.  Şiirin sosyal hayatı yansıtması konusunda düşüncelerinizi belirtiniz.

Şiir sosyal hayatı yansıtabilir. Bireysel şiirlerde bile sosyal hayattan izler görülür. Toplumsal bir temayı ele alan şiirlerde toplumun gelenekleri, zihniyeti, inançları, ekonomik durumu vb. ortaya konur.

SAYFA 162

a.    1911-1923 yılları arasında yazılmış olan üç şiiri yapı, tema, ses, söyleyiş, dil ve anlatım bakımından karşılaştırıp aşağıdaki tabloya yazınız. Farklılıklarını sıralayınız.

b.  Okuduğunuz şiirlerden hareketle 1911-1923 yılları arasında yazılan şiirleri; ses, söyleyiş, yapı, tema, dil ve anlatım bakımından değerlendirerek tahtada bir şema üzerinde gruplandırınız.

1911-1923 yılları arasında yazılan şiirlerin özellikleri:

YAPI: Bu dönemde ölçü olarak çoğunlukla hece kullanılmış. (Ziya Gökalp, Mehmet Emin Yurdakul, Beş Hececiler, Rıza Tevfik…)

Aruz ölçüsüyle de şiirler yazılmış. (Mehmet Akif, Yahya Kemal, Ahmet Haşim)

Dörtlük nazım biriminin yanında beyit ve bentler kullanılmış.

Halk şiiri nazım şekillerinden yararlanılmış. Bunun yanında Batı’dan alınan nazım şekilleri ve serbest müstezat kullanılmış. sorucenneti.net sitesinin çalışmasıdır. Alıntılarda kaynak gösteriniz.

TEMA: Milli konular, Türklük bilinci, halkın yaşayış biçimi, yurt sevgisi gibi toplumsal konuların yanı sıra hüzün, ayrılık, yalnızlık gibi bireysel konular da işlenmiştir.

DİL VE ANLATIM: Milli Edebiyat Döneminin en önemli yönü dilde sadeleşmenin sağlanmasıdır. Şairlerin çoğu sade dille eserler vermiştir. Eski şiirin dil anlayışıyla eserler verilse de genel eğilim sadeleşme yönündedir.

1.   Grup sözcünüzden Ziya Gökalp hakkında yaptığınız araştırma ve sınıfa getirdiğiniz Ziya Gökalp’e ait şiir örneğini okumasını isteyiniz. Edindiğiniz bilgilerden hareketle şairin şiir anlayışını belirtiniz. Aşağıda verilen isimlerin Ziya Gökalp’ın şiir anlayışıyla ilgisini açıklayınız.

Ziya Gökalp, sade dille hece ölçüsüyle Türkçülük düşüncesini, milli konuları işleyen didaktik şiirler yazmıştır. Ziya Gökalp’le aynı anlayışta olan şairler Mehmet Emin Yurdakul, Ali Canip Yöntem vb sanatçılardır. Bu sanatçılar da sade dil ve hece ölçsüyle Türkçülük düşüncesini işlemişlerdir.

Rıza Tevfik Bölükbaşı, hece ölçüsünü kullanmış, sade dille şiirler yazmıştır.

2.      a. Grup sözcünüzden Yahya Kemal’in kitabınızdaki şiirini ve sınıfa getirdiğiniz örnek şiiri bir kez okumasını isteyiniz. Şiir okunurken kulağınıza hoş gelen ses tekrarlarını belirtiniz. Bu ses tekrarları, size gecenin hülyalara dalınan sessizliğini hissettirdi mi? Açıklayınız.

Bu şiirle ilgili düşüncelerinizi aktarınız. Yahya Kemal’in şiirde ahenge, ses güzelliğine önem verdiğini dikkate alınız.

b. Grup sözcülerinizden Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim’in şiir anlayışı hakkında edindiği­niz bilgileri arkadaşlarınıza aktarmasını isteyiniz.

Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’in Türk edebiyatında saf şiirin temsilcisi olduklarını belirtelim. Saf (öz) şiirin özellikleri hakkında araştırma yapınız.

c.  Grup sözcünüzden Mehmet Akif Ersoy’un şiir anlayışı hakkındaki bilgileri arkadaşlarınızla pay­laşmasını isteyiniz. Mehmet Akif Ersoy’a ait, sınıfa getirdiğiniz şiiri gruptan bir arkadaşınızın okumasını isteyiniz. Şairin şiir anlayışının metne nasıl yansıdığını açıklayınız.

Mehmet Akif Ersoy’un, şiirlerinde toplumsal konulara değindiğini, halkın yaşayış tarzını ve değerlerini anlattığını belirtelim. Mehmet Akif Ersoy’un şiir anlayışını araştırınız.

ç. Servet-i Fünûn ve Fecr-i Atî Dönemi şiir anlayışı hakkındaki bilgilerinizden yararlanarak 1911- 1923 yılları arasında Yahya Kemal ve Ahmet Haşim ile saf şiire ait nasıl bir arayış olduğunu belirtiniz.

3.   Seyfi Baba’nın yaşam tarzıyla halkın yaşam tarzı arasında nasıl bir benzerlik olduğunu açıklayınız. Şiirde hangi toplumsal değere yer verildiğini belirtiniz.

Yaşlılık ve hastalıktan dolayı çalışamayacak duruma gelen Seyfi Baba’nın bu duruma düşmesinden dolayı yaşadığı üzüntü dile getiriliyor. Seyfi Baba, ekmek parasını kazanmak zorundadır. Kimsesizdir, çalışmazsa, ekmek parasını kazanmazsa aç kalacaktır. Seyfi Baba gibi insanlar toplumumuzda mevcuttur. İhtiyarlığın ve yoksulluğun olumsuz etkilerinin görüldüğü bu insanlara yardım eli uzatılmalıdır.

Zor da olsa çalışarak ekmek parası kazanmak

Yoksul ve yaşlı kişilere başkasına muhtaç duruma düşürmeden yardım elini uzatmak.

sorucenneti.net sitesinden alıntıdır. Alıntılarda kaynak gösteriniz.

SAYFA 163

Yaptığınız araştırmalardan da yararlanarak aşağıdaki isimlerden hangilerinin Millî Edebiyat döneminde de eserler vermeye devam etmiş Edebiyat-ı Cedide Dönemi sanatçı­sı olduğunu, ilgili kutucukları işaretleyerek belirtiniz.

a.   Belirleyeceğiniz bir konuda kısa bir manzum hikâye kaleme alınız.

b.  Manzum hikâyenizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

c.      Sınıf içi oylama yoluyla seçeceğiniz ilk üç metni panonuza asınız.

1.  1911-1923 yılları arasında yazılan üç grup şiirden en çok hangisini beğendiğinizi nedenleriyle açık­layınız. Günümüzde yazılan şiirlerin bu üç grup şiirden hangisiyle benzeştiğini belirtiniz.

2.  Saf şiir anlayışına özgü düşüncelerinizi belirtiniz.

Saf şiirin özellikleri:

Arınmış anlamına gelen saf şiirde şiirsellik ön planda tutulur.

Soyutluk ve anlam kapalılığı vardır.

Ahenk ve musiki ögeleri ön plandadır.

Saf şiirde; anlam, şekil, ahenk, hayal ögeleri birleşerek bir bütün oluşturur.

Saf şiir için müzikle söz arasında oluşturulan fakat müziğe yakın olan şiirdir, diyebiliriz.

Şiir anlaşılmak için değil duyulmak için yazılır.

Şiirde söz sanatları ve imgeler şairaneliği oluşturur.

Saf şiirin dünya edebiyatındaki öncüsü Paul Verlaine, Türk edebiyatındaki öncüleri Yahya Kemal Beyatlı ve Ahmet Haşim’dir.

 sorucenneti.net adlı siteden alınmıştır.

1.  Aşağıdaki bilgilerden hangisi 1911-1923 yılları arasında yazılan şiirlerin özelliğini yansıtmaz?

A.O dönemde şiirin üç gruba ayrılması

B.Mehmet Akif in, bu dönemin lirik şiir yazan şairlerinden olması

C. Sade dil ve hece ölçüsüyle yazılan şiirlerin Ziya Gökalp’ın çevresindeki şairlerce benimsenmesi

D.Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’in saf şiirin öncüsü olması

E.Saf şiirde, anlamdan çok ses ve söyleyişin önemli olması

CEVAP B

2.  Aşağıdaki bilgilerden doğru olanların başına “D”, yanlış olanların başına “Y” yazınız.

(D       ) Servet-i Fünûn Dönemi şairlerinden Ali Canip Yöntem, Millî Edebiyat Döneminde de eserler vermiştir.

(D        ) Mehmet Akif, yazdığı manzumelerinde sosyal hayatı ve halkın yaşam tarzıyla değerlerini aktarır.

(Y       ) Yahya Kemal, şiirlerinin hepsini hece ölçüsüyle yazmıştır.

3. Aşağıdaki kelime ve isimlerden birbirleriyle ilgili olanları eşleştiriniz.

4.  Millî Edebiyat şiirini dil ve tema yönünden nasıl değerlendirdiğinizi açıklayınız.

 sorucenneti.net adlı siteden alınmıştır.