11. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları -Tanzimat Edebiyatının Genel Özellikleri (Biryay) sayfa 75-78

11. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları -Tanzimat Edebiyatının Genel Özellikleri (Biryay) 2012-2013 sayfa 75-78
SAYFA 75
“Türk kültürü” ve “Batı kültürü” kelime gruplarının size çağrıştırdığı kelimeleri aşağıya yazınız ve arkadaşlarınızla paylaşınız.


Türk kültürü: Türk toplumuna ait maddi ve manevi değerlerin tümü. Yaşam tarzı, giyim, her türlü davranış ve anlayış biçimi, gelenek ve görenekler...
Batı kültürü: Batı toplumlarının yaşam biçimi, Batı'nın bilim, sanat, felsefe anlayışı vb.

1.    Kültürler arası etkileşimin nedenleri nelerdir?
Kültürler arası etkileşimin nedenleri:
a) Coğrafi etmenler
b) ekonomik etmenler
c) dini etmenler
e) milli ve etnik etmenler

2.    Bilgi birikiminizi kullanarak Türk kültürünün tarih boyunca hangi kültürlerden etkilendiğini söyleyiniz.
Türkler, Hun ve Göktürk devletleri zamanında (5-7. yüzyıllar) Çin uygarlığından ve kültüründen etkilenmiştir. Uygurlar zamanında bu etki iyice artmış, Türkler Çin kökenli Mani ve Buda dinlerini benimsemişlerdir.

Onuncu yüzyıldan itibaren Türklerin Müslüman olmasıyla Arap ve İran kültürlerinin etkisi görülmeye başlar. Bu etki, Türklerin yazı dillerini bile değişmelerine, Arap alfabesini kullanmalarına kadar varır. Türk İslam kültürünün temel kaynağı İran yani Fars kültürüdür. Çünkü Türkler İslam kültürünü daha çok İranlılardan almışlardır.

Osmanlı döneminde de Arap ve İran kültürünün etkileri devam etmiştir.
Tanzimat’tan önce Türklerin kültür etkileşimlerinin temel nedeni “din’’di. Tanzimat’la birlikte Batı kültürünün etkisine girilmiştir. Batı kültürüne yönelmede din değil, bilim, sanat, modernizm gibi faktörler etkili olmuştur.F


3.    Kültürel hayatın şekillenmesinde gazetelerin yeri ve önemi nedir?

Kültürel hayatın şekillenmesinde gazetenin önemli bir rolü vardır. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle iletişim araçları çoğalsa da (televizyon, internet vb.) toplumsal bilinçlenmede gazete önemli bir iletişi aracıdır. Gazete aracılığıyla yerel, ulusal ve evrensel her türlü bilgi ve olay okuyucuya ulaşır. Bu nedenle kültür hayatındaki gelişmelerde de gazetenin rolü büyüktür.
SAYFA 76
1. Metne göre, hangi tür romanları tercüme etmemeliyiz? Neden?
Metne göre aşk ve benzeri bireysel konuları işleyen romanları tercüme etmemeliyiz.

2. Metnin ana düşüncesini belirleyiniz.
“Çevirisi yapılacak eserlerin toplumu nasıl etkileye­ceği düşünülmelidir.”

3. Çevirilerin, Batı’dan yapılmasının sebebi nedir?
Her alanda ileri bir seviyeye yükselmiş olmasından dolayı Batı’dan çeviriler yapılmaktadır.

4. “İlim ve fen için ihtiyacımız gün gibi aşikâr olup daha çok hikâye çevirilerine de muhtacız.” cüm­lesini açıklayınız. Yazar, İlmî eserlere ve hikâyeye olan ihtiyacı niçin bir tutmuştur?
Bilim ve tarih konulu hikâyelerin çevrilmesi ile oku­yucu aydınlanacak, yeni gelişmelerin farkında ola­caktır. Hikâyelerde tarihi konuların olması da okuyu­cunun geçmişi daha iyi kavrayıp yorumlamasını ve bugünkü yolunu çizmesi için faydalı olacaktır.

5. Tercümesi yapılacak hikâyeler hangi türdendir? Niçin?
Tercümesi yapılacak hikâyeler üç türlüdür:
Kötü ahlakı yeren, iyilikleri öven hikâyeler
Bir tarihi olayı ibret verecek şekilde anlatan hikâyeler
Her insanın bilmesi gereken bilimsel konuları içeren hikâyeler
Tanzimat Döneminin sosyal, siyasi ve kültürel yapısıyla ilgili hazırladığınız sunumu arkadaşlarınızla paylaşınız.
Tanzimat Döneminin sosyal, siyasi ve kültürel yapısı ile ilgili çıkarımlarınızı maddelendirerek defterinize yazınız.

“Doğu’ya yaptığım önceki bir seyahatte, bir Fransız aşçıya sahip bulundukları, Parisli birkaç kadının resimlerini gösterdikleri ve Le Figaro (Lö Figaro) gazetesine abone oldukları için saf kimselerin medeni Türkler dediği Türklerden bazılarını görmüştüm. Genç Türkiye'nin bu numuneleri, itiraf ederim ki üzerimde müsbet bir intiba bırakmamışlardır. Onlar soydan, do­ğuştan, eğitimden gelen kendi kusurlarına bizim bütün kusurlarımızı da eklemişlerdi; böylece de her türlü kusur ve kabahatin epeyce zengin bir koleksiyonunu üzerlerinde toplamışlardı. ”

6. Yukarıdaki metin, Fransız arkeolog Georges Perrot (Corç Perıt)’ın 1861’de Anadolu'ya yaptığı seyahatin hatıralarından bir parçadır. Hayal gazetesinden alınan metni ve Fransız arkeologun izlenim­lerini birlikte değerlendirerek Tanzimat sonrasında Batı kültüründen etkilenmenin daha çok hangi yönde olduğunu belirtiniz.
Arkeolog Perrot'ın anlattıklarına göre Türkler, Tan­zimat döneminde Batı’nın daha çok yaşam biçimin­den ve kültüründen etkilenmiştir. Perrot, Batı'nın kendine özgü yaşam biçiminin Türk toplumuna hiç­bir faydası olmayacağını ifade etmiş, aynı zamanda  Türklerin kültürel yapısını bozduğunu dile getirmiştir.

7. “Tanzimat Döneminde ‘toplum için sanat’ anlayışı ile eserler verilirdi.” cümlesi doğru bir yargıyı mı ifade etmektedir? Niçin?
Tanzimat döneminin birinci dönem sanatçıları (Namık Kemal, Şinasi, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Ah­met Vefik Paşa...) toplum için sanat anlayışıyla eser yazmışlardır. İkinci dönme yazarlardan Recaizade Mahmut Ekrem, Araba Sevdası adlı romanında toplumsal bir konuyu dile getirmiştir. Aynı sanatçı, şiirlerinde bireyseldir. Samipaşazade Sezai, esaret konusunu işlediği romanı olan Sergüzeşt’te toplumcu bir anlayışta olmasına rağmen genel olarak sanat sanat içindir anlayışıyla eserler vermiştir. Abdülhak Hamit Tarhan ise hem şiirlerinde hem de tiyatro eserlerinde bireyseldir.

8. “Sanat, toplum içindir.” görüşünü savunanlar hangi sanat akımının temsilcileridir?
“Sanat, toplum içindir.” anlayışı ile eser veren Tanzimat sanatçılarını aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
Sanat toplum içindir anlayışını savunan birinci kuşa­ğın çoğu romantizmin etkisindedir. Recaizade Mah­mut Ekrem ve Samipaşazade Sezai ise romantizm­den realizme geçişi sağlamışlardır.
Namık Kemal, Şinasi, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi, Ahmet Vefik Paşa, gibi sanatçılar toplum için sanat anlayışına sahiptirler.


1. Ali Suavi’ye göre toplumsal iletişimin sağlanmasında gazeteler hangi görevleri üstlenmiştir?
GAZETE
“Bir devlet ve milletin yeniden canlanması gazete­lerle olur. Çünkü herkes, başkasına zarar vermeye­cek fikir ve bilgisini gazeteye yazıp bastıracağından âlimlerin bilgisi, bazı kişilerin uydurduğu sözler her­kese bildirilir; muhtaç ve zulme uğramışların hâlleri ilan edilince herkesin gayretinden, yardımından fay­dalanılır. İşte bu sebepten, gazetesi çok olan memleketlerde hiçbir şey gizli tutulmaz. İlim kimseden esirgenmez ve muhtaçların sıkıntısı sürekli olmaz.” cümleleri gazetelerin toplumsal yaşamdaki görevle­rini anlatmaktadır.


2. Aşağıdaki kelimelerin karşılıklarını metne göre belirleyip noktalı yerlere yazınız.
Mektep (okul): Öğrenci:
Mektep (okul): Gazete Öğrenci: Okuyucu, halk

3. Metnin özgün hâli, divan edebiyatı metinlerinde gördüğümüz süslü ve anlaşılmaz yazı diline mi, Tanzimat Döneminde yaşayan halkın rahatlıkla anlayabileceği konuşma diline mi daha yakındır? Neden?
Metnin özgün hâli, divan edebiyatı metinlerinde gör­düğümüz süslü ve anlaşılmaz yazı diline daha ya­kındır.
ETKİNLİK 4

Gazetelerin Görevleri ile İlgili Ali Suavi’nin Düşünceleri	Gazetelerin Görevleri İle İlgili Benim Düşüncelerim
Gazeteler devlet ve mil­letin iç işlerini, günlük işlerini; yabancıların niyetlerini, âdetlerini, sırlarını, hazırlıkları­nı yazıp yayımlar. Bu sebeple ortaya çıkmış veya çıkacak hâlleri herkes bilir ve ona göre hareket eder.	Kendi düşüncelerinizi ya­zınız.
b. İki görüş arasındaki benzerlikleri buraya yazınız.

Kitabınızın 30. sayfasında bulunan “Vazife ve Mesuliyet (Had ve Hak)” başlıklı bil­gilendirici makalenin de gazete yazısı olmasından yola çıkarak Tanzimat Döneminde gaze­tenin işlevlerini söyleyiniz.
Bu metin ile “Vazife ve Mesuliyet (Had ve Hak)” baş­lıklı makaleden yola çıkarak Tanzimat dönemindeki gazeteciliğin amacının  hukuk, sosyal yaşam, siyaset gibi alan­larda ortaya çıkan yeni kavramları ve anlayışları hal­ka öğretme, halkı bilinçlendirme olduğunu söyleyebiliriz.

1. Metnin beşinci paragrafındaki “hükümetin uyarıları” sözüyle anlatılmak istenen uyarılar neler olabilir?
“Hükümetin uyarıları” sözüyle devletin her türlü faa­liyeti, açıklamaları ve halka duyurmak istedikleri anlatılmak istenmiştir.
11. Sınıf Türk Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları -Tanzimat Edebiyatının Genel Özellikleri (Biryay) Yorumlama-Güncelleme (sayfa 77)