11.Sınıf Dil ve Anlatım Dersi 2. Dönem 2.Yazılı Sınavı Soruları ve Cevap Anahtarı

11-Sınıf 2. Dönem 2. Yazılı Soru ve Cevapları

1-) Aşağıdaki cümlelerde parantezle  belirtilen yerlere , verilen bilgiler doğru ise “D” yanlış ise “Y” yazınız.(10P)

-Makalelerin anlatımında söz oyunlarına,mecaza  ve günlük konuşma diline yer verilmez.( D )

-Eleştiride bilimsel bir yaklaşım ile ortaya konulan yargılar vardır. ( D )

-Deneme ,ben merkezli, nesnel yazılardır. ( Y  )

-Fıkralar  gazete ve dergilerde özel başlık altında yayınlanır. (  D )

-Haber yazılarında olay ortaya konur ve kişilik ön planda tutulur. ( Y  )

2-)” Kuşlar arasında yarasa ne ise , düşünceler arasında da kuşku odur: ikisi de hep alacakaranlıkta uçarlar. Kuşkularımızı baskı altına almak, hiç değilse gözaltında bulundurmak zorundayız, çünkü kafamızı bulandırır, arkadaşalrımızı yitirmemize yol açar, işimizi altüst eder çığırında çıkarırlar. Kralları zorbalığa, kocaları kıskançlığa, bilge kişileri bocalamalara, kara düşüncelere sürükler kuşku.Gönlümüzün değil kafamızın bir yetersizliğidir  kuşkular. Babayiğit yaradılışta kişilere kuşkunun pek zararı dokunmaz, çünkü böyleleri çoğunlukla enine boyuna düşünür, haklı bir neden bulmadıkça  bir konuda kuşkuya kapılmazlar. Korkak yaradılışlarda ise kuşku çok kolay kök salar. İnsanı, az bilmek kadar kuşkulandıran hiçbir şey yoktur.”Kuşku üstüne/ Bacon” 

Yukarıdaki metnin türünü yazıp ,bu türün özelliklerinden 5 tanesini yazınız.(10+10 P)

Cevap:  Deneme’dir

  Özellikleri:-Akla gelebilecek her konuda yazılabilir.

               -Söylenenleri doğrulama,kanıtlama gereği duyulmaz.

               -Kişisel görüş, yorum ve izlenimleri öne çıkarır.

               -Okuyucuyu düşündürme amaçlanır.

               -Orta uzunlukta gazete ve dergi yazılarıdır.

3-) Makale ,fıkra,deneme yazılarının amaçlarından yola çıkarak bu üç düşünsel boyutlu tür arasındaki farkı belirtiniz.(20 P)

Cevap:Fıkra yazarı güncel bir konuyu ele alır ve kamuoyunu o konuyla ilgili kişisel görüşleri doğrultusunda etkileyip,yönlendirmek ister. Okuru bilgilendirmek gibi bir amaçla yazmaz. Denemeci ise özgürce seçtiği bir konudaki kişisel görüşlerini okurlarıyla dostça paylaşmanın dışında bir amaç gütmez.Dolayısıyla onun da asıl amacı öğretmek ve bilgilendirmek değildir. Düşünmek , düşündüğünü paylaşmak ve okuru düşündürmektir. Oysa makale yazarı her ikisinde farklı olarak, öğretmeyi,bilgilendirmeyi;çeşitli araştırmalarla ,anketlerle,istatistiklerle doğrulanmış bir gerçeği,bir iddiayı okura sunmak ister.

4-)” Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve soru sormak yasaktır.” Cümlesindeki:

a) Anlatım bozukluğunu düzeltiniz.(8 P)

b)Anlatım bozukluğunun nedenini yazınız.(7 P)

Cevap:   a)Sınav süresince görevlilerle konuşmak ve görevlilere soru sormak yasaktır.

            b)Yan cümlenin dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu.

5-) İyi bir eleştiri ve eleştirmen nasıl olmalıdır? Kısaca açıklayınız.(10 P)

Cevap:İyi bir eleştiri nesnel olmalıdır, Eleştirmen ise, bir sanat yapıtının gerçek değerini,içeriğini,yapılışını, değerli ya da değersiz yönlerini ortaya koyar. İyi bir eleştirmenin görevi güzellik yaratmak değil, aksine daha önceden yaratılmış güzelliği yargılayıp okura tanıtmaktır.

6-) Yapma destanlar ile doğal destanlar arasında yapısal yönden büyük bir ayrım yoktur. Ayrım Doğuşlarındadır. Doğal destanlar ulusların çocukluk dönemlerinde kendiliğinden ortaya çıkan, halkın düş gücüyle zenginleşip boyutlanan ya da ulusal bir ozanca şiirleştirilen  ürünlerdir. Yapma destanlarsa tek kişinin yaratımıdır.Kişilik ağır basar . Ozan yakınçağların herhangi bir tarih olayını seçer, bunu kişisel yaratım günün süzgecinden geçirerek işler.

Yukarıdaki paragrafta hem belirtme hem niteleme sıfatı almış bir sıfat tamlaması bularak isim ve sıfatları gösteriniz.(5 P)

Cevap:Büyük    bir    ayrım

             NS     BS        İ

7-) I.Herhangi bir alanda ünlü olmuş bir kişinin kendi yaşamını anlattığı yazı türüdür.

II.Kişinin günlük yaşamında edindiği izlenimleri günü gününe tarih belirterek yazdığı bir türdür.

III. Bir sanat ya da düşünce yapıtını öz ve yapı yönünde tanıtan , açıklayan ,gerçek değerini ortaya koyan yazı türüdür.

IV.Her konuda yazılan ,düşünceyi kanıtlamayı amaçlayan ,üslubunda ciddiyet olan yazı türüdür.

Yukarıdaki numaralandırılmş cümlelerde açık laması yapılmayan yazı türü aşağıdakilerden hangisidir? (5 P)

A) Makale    B)Eleştiri   C)Deneme    D)Otobiyografi    E)Günlük

Cevap: Deneme

8. Aşağıdakilerin  boş bırakılan yere ayraç içindeki sözück getirilirse tanım yanlış olur? (5 P)

A)…………………yazarın herhangi bir konuda yazdığı ve düşüncelerini ispatlama amacı taşımadığı bir yazı türüdür.(Deneme)

B)………… …………yaşananları günü gününe yazıya aktarmayı amaçlayan bir  türdür.(Günlük)

C)Gazete ve dergilerin belirli sütunlarında yayımlanan güncel, siyasal ve toplumsal sorunları ayrıntılarıyla işleyen başlıklı ve imzalı yazılara…………….denir. (Fıkra)

D) bir kimsenin başından geçen ya da  kendi yaşamında ortaya çıkan olay, oluşum ve olguları ;bilgi,gözlem ve izlenimlerine bağlı olarak anlattığı düz yazı türüne……………..denir. (Anı)

E) Yazarın gündelik yaşamına karşılaştığı insanlarla yaptığı konuşmayı yazıya aktarmasıyla oluşan yazı türüne ……………….denir. (söyleşi)

9-) Bilim ve teknolojinin gelişmesi, insanın sanata ve edebiyata olan gereksinimini ve ilgisini zerre   kadar azaltmamıştır. Bu gün insanlar en az eskisi gibi ilgililer sanata,edebiyata . Nitekim yapılan araştırmalar da bunu doğruluyor.İstatistiklere göre roman ve öykü okuru son on yüzyılda %20 artmış. Eskiden resim, heykel müzeleri yalnız bir iki büyük kentte çok az sayıda açılırdı. Şimdi görüyoruz ki büyük kentlerimizin hemen hepsinde çok sayıda resim ve heykel sergisi açılıyor.Üstelik bu sergilere ilgi de eskiye göre hayli fazla.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?(5 P)

A) İlk cümlede bir iddia dile getirilmiştir.

B)Ana görüş sayısal verilerle desteklenmiştir.

C)Yazar, iddiasını gözlemleriyle inandırıcı kılmaya çalışmıştır.

D)Parçada makale türüne özgü özellikler ağır basmaktadır.

E)Parçada eleştirel bir anlatım egemendir.

10-)Aşağıdakilerden hangisi fıkra yazı türünün özelliklerinden biri değildir? (5 P)
A)İnandırıcılığını yazarın içten anlatımından alması

B)Yazarın kişisel görüş ve yorumlarını içermesi

C)Herkesin anlayabileceği bir dille yazılması

D)Görüşlerin çeşitli bilgi ve belgelerle kanıtlanması

E)Kısa ,gazete ve dergi yazısı olması